Faktoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak vadeli, fatura veya fatura yerine geçen bir belgeye dayanan alacakların (çek, senet) faktoring şirketi tarafından temlik alınması yoluyla, finansman, garanti ve tahsilat hizmetlerinin sunulduğu bir finansal üründür diyor Vikipedi..
Peki ülkemizde sistem nasıl işliyor, kimler kullanıyor kısaca bir bakalım.
Ben Bayrampaşa'da yaşıyorum. Bilenler bilir, merkezde ana cadde üzerinde bankalar kadar faktoring firmaları var. Bu firmalar Bayrampaşa ve civarında faaliyet gösteren irili ufaklı bütün firmaların faaliyetlerini, finansal yapılarını en ufak detayına kadar incelemişler ve bir şekilde irtibata geçmişler.
Türk esnaf sisteminde; vadeli satışlar nedeniyle oluşan nakit ihtiyacı bilinen bir gerçek. Düşünün bir mal üretiyorsunuz ve sattığınızda aldığınız çeklerin ortalama vadesi 120 ile 180 gün arasında. Hammadde dışında tüm ödemeleriniz nakit (kira, personel, yemek,vergi, ssk vs..)...
Tüm satışları bu şekilde olan ve bir yerlerden (babadan, cemaatten, dernekten vs.) nakit akışı olmayan küçük esnafın hali ortada. Yeni banka kanunları gereği zaten bankalar bu esnaf kitlesinin yüzüne bile bakmıyor. Hasbel kader bir çekiniz dönse, ya da ödemelerde bir kere takıldınızmı bankayı unutmanız gerekiyor. Asla kredi kullanamazsınız. Bu devirde ödemelerini günü gününe yapan ya da çeki senedi protesto olmayan küçük esnaf bulmak samanlıkta iğne aramaktan farkı yok.
İşte burada factoringler devreye giriyor. Sözlükte bahsi geçildigi gibi fatura karşılığı alacak tahsili değilde tamamen müşteri çekleri ile çalışan bir sistem. Müşterilerinizden aldığınız vadeli çekiniz ve vergi levhanızla kapıyı çalıyor ve 5 dakikada belirlenen ve anlaştığınız oranda kesintiden sonra nakit kredinizi alıyorsunuz. Formalite vs. uygulanmıyor. Zaten burada sizden çok, çek sahibi yani çeki yazan kişiye bakılıyor. Tabii factoringlerde çalışanların genelde banka emeklisi yada bankalardan ayrılan kişiler olduğu için çek sağlamlığı anında ortaya çıkıyor. Bir nevi aldığınız müşteri çeklerinizin araştırmasıda yapılmış oluyor.
Bayram yaklaşırken keşke esnafımızın işleri yolunda olsa, ihtiyacı olan nakit akışını devlet ve onun kurumlarından karşılayabilse de bu tür şirketler hiç olmasa ama şuan için faydalı olduğu bir gerçek.